“Chân dung” người chiến thắng trong trò chơi trading

*trader: những người mua đi bán lại chứng khoán trong thời gian ngắn, kiếm lời từ biến động giá cả cổ phiếu.

*trading: hành động mua đi bán lại cổ phiếu liên tục.
*broker: những người làm nghề môi giới chứng khoán.

Có thể những nhà đầu tư mới sẽ vô cùng ngưỡng mộ những trader giàu có, những broker với vẻ ngoài hào nhoáng, để rồi cũng lao theo trò chơi trading với mong muốn làm giàu nhanh. Tuy nhiên đây không phải là trò chơi mà số đông có thể dành chiến thắng. Có một con số thống kê thường được sử dụng, đó là trên 90% nhà đầu tư thua lỗ khi đầu tư chứng khoán. Đây không phải là một con số vu vơ, một công ty chứng khoán lớn đã thực hiện nghiên cứu tệp khách hàng của mình và phát hiện ra rằng, trên 90% khách hàng của họ thua lỗ và rời bỏ thị trường sau 2 năm. Quy mô khách hàng của công ty đủ lớn để có thể đại diện cho toàn bộ nhà đầu tư chứng khoán tại Việt Nam.

Vậy tại sao có rất nhiều người thành công xung quanh tôi?  

Đây là câu hỏi phản biện mà nhiều nhà đầu tư đặt ra khi đối mặt với thống kê trên. Có thể giải thích điều này bằng 2 lý do: thứ nhất, những người thành công thì thường nổi tiếng và được nhiều người biết đến, còn người thất bại thì im lặng và ẩn mình (đây gọi là thiên vị sống sót); thứ hai, lúc bạn quan tâm đến chứng khoán là lúc thị trường bull, khi đó ai cũng là người chiến thắng, đến lúc thị trường giảm, nhiều người thua lỗ thì bạn cũng không quan tâm đến chứng khoán nữa. Hoặc lý do thứ 3 có thể những người bạn nhìn thấy đang cố gắng “lừa bạn” vì một mục đích nào đó  (để bán hàng chẳng hạn).

10% người chiến thắng là ai ? Họ có đặc điểm gì ?

Có thể phân loại những người chiến thắng thành 3 nhóm sau đây:

Nhóm 1 : Người có đầy đủ ‘điều kiện’ để chiến thắng 

Đó là những người giỏi thuộc top 10%, có kiến thức, kinh nghiệm, và có thời gian nghiêm túc dành cho việc trading. Điều này gần như là hiển nhiên, bởi những người giỏi thuộc TOP của bất cứ ngành nghề nào đều kiếm được nhiều tiền.

Nhóm 2 : Nhóm ‘gian lận’

Nhóm này bao gồm những người nắm được những thông tin mà phần đông không thể có được; những đội nhóm thao túng (hoặc mua/bán theo nhóm thao túng) giá cổ phiếu;… Nhóm này thường giàu rất nhanh và rất ít khi thua lỗ. Tuy nhiên rủi ro là có thể phải ‘bóc lịch’ nếu bị phát hiện.

Nhóm 3 : Nhóm may mắn

Cái tên nói lên tất cả, tuy nhiên đây là nhóm không bền vững, bởi không ai may mắn được mãi.

Bạn tự đánh giá mình thuộc nhóm nào?

Về mặt lý trí, có lẽ chúng ta đều muốn thuộc Nhóm 1, tuy nhiên không dễ để làm được điều này. Tôi đã từng lướt qua website bán các khóa học trading và thấy học viên của họ nào là kỹ sư, nào là bác sĩ, nào là nhân viên văn phòng…. Những người đó chỉ học một vài khóa học qua loa thì làm sao có thể đủ giỏi thuộc TOP 10%, lại còn đang làm việc full-time thì làm sao dành thời gian nghiêm túc cho việc trading? Nhiều khi sa đà vào trading chứng khoán, vừa thua lỗ vừa ảnh hưởng đến công việc chính.

Trên 90% nhà đầu tư phổ thông không thuộc nhóm nào trong 3 nhóm trên, do đó về dài hạn là thua lỗ. Tuy nhiên trading không phải là cách duy nhất để kiếm tiền từ thị trường chứng khoán. Có một cách khác để kiếm tiền với xác suất thành công cao hơn, dễ thực hiện hơn, tuy nhiên lại là cách "làm giàu chậm", đó chính là "đầu tư theo đúng định nghĩa sách giáo khoa". Xét cho cùng, "giàu chậm" vẫn hơn là thua lỗ.