Trading cổ phiếu liên tục có phải là Zero-sum game ?

Định nghĩa

Trading là hành động mua đi bán lại cổ phiếu một cách liên tục nhằm kiếm lời từ biến động giá cổ phiếu.

Zero-sum game - Trò chơi có tổng bằng 0, là trò chơi mà tổng số tiền người thắng kiếm được sẽ bằng tổng số tiền người thua thua lỗ. Các sới bạc là điển hình của loại trò chơi này. Đặc điểm của loại trò chơi này là: sẽ có ít người thắng và rất nhiều người thua lỗ. Về mặt toán học, càng ít người thắng thì người chiến thắng sẽ càng kiếm được nhiều tiền. Do đó các trò chơi kiều này hay xảy ra tình trạng “gian lận”.

Vậy trading cổ phiếu có phải là zero-sum game hay không?

Gần như là vậy.

Để đơn giản hóa, hãy hình dung cổ phiếu X là một tài sản có giá trị 100,000 VNĐ, trong khi đó giá cả của cổ phiếu X liên tục được giao dịch ở mức từ 100,000 – 102,000 VNĐ. (Xem thêm về Giá trị và Giá cả cổ phiếu ở đây).

Người A trading liên tục kỳ vọng mua cổ phiếu X ở mức giá thấp (ví dụ 100,000) và bán với giá cao hơn (ví dụ 102,000) cho người B để kiếm lời 2,000 VNĐ. Tuy nhiên người B lại mua cổ phiếu ở đúng đỉnh 102,000 VNĐ, do đó nếu so với giá trị thật của X thì người B đang lỗ 2,000 VNĐ, bằng đúng số tiền mà người A kiếm được.

Cũng có trường hợp không phải.

Giả sử giá cổ phiếu X được giao dịch quanh mức 98,000 – 102,000 VNĐ. Người A mua ở mức 98,000 sau đó bán lại cho người B ở mức 102,000 VNĐ. Khi đó người A kiếm được lợi nhuận 4,000 VNĐ trong khi người B lỗ 2,000 VNĐ. Như vậy tổng số tiền kiếm được lớn hơn tổng số tiền thua lỗ. Ví dụ này khác ví dụ trên ở chỗ A đã mua được cổ phiếu với giá thấp hơn giá trị thật của nó.

Tuy nhiên thực tế lại phức tạp hơn.

Cũng ví dụ trên, người A kiếm lời 4,000 VNĐ, tuy nhiên do thị trường chứng khoán biến động mạnh, người B vì lo sợ đã cắt lỗ cổ phiếu X ở mức giá 98,000 VNĐ, do đó thua lỗ đúng 4,000 VNĐ, bằng số tiền người A kiếm được. Và đây là trường hợp phổ biến trong thực tế, vì khi trading, phần lớn mọi người sẽ không quan tâm giá trị thật của cổ phiếu X là bao nhiêu.

Một đặc điểm khác cũng giống Zero-sum game

Đó là tỷ lệ người chiến thắng trong “trò chơi trading” thường rất ít, và những người này thường kiếm được rất nhiều tiền. Tình trạng “gian lận” cũng diễn ra phổ biến trong trò chơi này, minh chứng là một số “đội nhóm thao túng” vừa bị bắt và khởi tố trong thời gian vừa qua. Chính vì vậy, trước khi quyết định trading cổ phiếu, nhà đầu tư nên tìm hiểu xem mình có đặc điểm của “người chiến thắng” hay không để giảm thiểu việc mất tiền vô ích.

Đón đọc “Chân dung của người chiến thắng” cuối tuần sau.